V.Quốc Uy - Mọi động vật có xương sống đều
có bộ xương để định hình thân thể, lại cần có các khớp và các cơ để chuyển động
linh hoạt theo sự điều khiển của hệ thần kinh. Con người cũng vậy. Nhưng ngoài
quy luật chung ấy, trong sinh hoạt xã hội tôi nghiệm thấy ở con người có ba loại
khớp mang thông điệp nhân cách, chuyển động theo tiếng gọi Nhân cách, bởi thế
xin phép các nhà giải phẫu nhân-thể học cho tôi gọi tên chúng theo cách riêng của
mình.
Đó là:
- các
KHỚP CÚI ở cổ cho phép ngẩng hay cúi đầu,
- các
KHỚP KHOM suốt xống lưng cho phép đứng thẳng hay khom lưng,
- và
KHỚP QUỲ ở đầu gối cho phép đứng thẳng hay quỳ gối.
Thì
đây, khỏi nói đâu xa, vừa mới hôm qua, những công an của Ukraina đã xếp hàng quỳ
gối và cúi đầu tạ tội trước nhân dân vì đã trót làm theo sự chỉ huy của quyền lực
độc tài mà xử ác với nhân dân. Ở nước mình oan khuất dày như núi, nếu giới quyền
lực cũng biết tu tỉnh cúi đầu và quỳ gối tạ lỗi như vậy thì dân mình sung sướng
đến chảy nước mắt, chắc ôm nhau mà khóc còn nhiều hơn dân Triều Tiên đưa tiễn
Kim Jong In! Nhưng người Việt bảo nhau: mong thế có mà trời sập!
Ấy là
chuyện thời nay, còn chuyện các cụ thời xưa, chẳng phải Cao Bá Quát, một con người
yêu tự do dám chống cả vua, thề cả đời không luồn cúi, mà trước vẻ đẹp thanh
khiết đã phải “cúi đầu/ đê thủ bái mai hoa” đó ư? Quỳ gối xin lỗi dân, cúi đầu
cung kính vẻ đẹp thì động tác quỳ, động tác cúi ấy mới đẹp làm sao?
Nhưng
cúi đầu không đúng chỗ, cúi đầu kiểu này trước ngoại bang (hình bên) thì lưu tiếng
xấu muôn đời!
Khổ nỗi
là khi nhân cách đã yếu thì cúi đầu đã xấu mà vênh vang tự hào cũng chẳng đẹp
gì hơn, dù đó là nhân cách cá nhân hay do tổ chức trói buộc. Chẳng hạn đã theo
một tà giáo sai lầm, một lý thuyết đại bại trước trào lưu văn minh, bị nhân loại
đưa ra bãi rác, khiến cho cả một dân tộc bị ly tán, cái tốt bị thui chột để cái
xấu lên ngôi,..., nhưng chẳng những không hề có một lời xin lỗi đáng mến như cảnh
sát Ukraina, mà trái lại cứ bắt cả dân tộc phải đặt những đồ phế thải ấy lên
bàn thờ tụng niệm, cứ trụ cứng trên hai chân quyền và lợi, mà dũng cảm vươn ngực,
nghển đầu, một mực tự xưng là vô địch muôn năm, là bách chiến bách thắng thì thật
lạ. Chỉ có khái niệm “kiêu ngạo Cộng sản” như Mác-Lê đã tự phê mới diễn tả hết
được sự kiêu ngạo vô lối này.
Sự ngẩng
đầu chính đáng, ngẩng đầu kiêu hãnh thì lịch sử ta không thiếu. Chỉ cần lấy ví
dụ về sự cứng cỏi trong giới nữ lưu, mà so với nam giới thì các me các chị là
giới “chân yếu tay mềm”. Hãy kể một Triệu Thị Trinh, muốn vẫy vùng như cá kình
quẫy sóng biển đông chứ không chịu cúi đầu làm tỳ thiếp người ta, nay có các chị
Bùi Thị Minh Hằng, Tạ Phong Tần… dám đương đầu với hàng đoàn kiêu binh hiểm ác
có thể bắt và bỏ tù bất cứ ai chống lại, có bà Trần Thị Hài, người dám vươn tay
chỉ đường chống những “bạn vàng” khổng lồ của đảng, người đã coi 9 tháng tù như
một giấc ngủ trưa (và còn rất nhiều những cái đầu không biết cúi khác nữa), thật
là những ví dụ về sự ngẩng đầu đáng khâm phục.
Như vậy
đấy, ngẩng đầu hay cúi đầu, thẳng gối hay quỳ gối, có trường hợp là đáng trọng,
có trường hợp là đáng khinh, tùy theo phản xạ của nhân cách trước những tình huống
cụ thể, nên xin mạn phép đặt tên chung những cái khớp xương này là “những khớp
xương mang hình nhân cách”.
Nếu
tình huống đáng ngẩng đầu hay phải ngẩng đầu mà con người lại phát sinh phản xạ
cúi, hoặc tình huống đáng cúi đầu ân hận mà lại nhâng nhâng ngẩng đầu thì đó là
hội chứng “nhân cách lộn ngược” vậy.
V.Quốc Uy
No comments:
Post a Comment